Een voorjaar vol onderwijsvernieuwing

Dit voorjaar staat voor mij weer in het teken van onderwijsvernieuwing. Hoera, het mag weer!
Na jaren van het aanmoedigen van leraren tot het veranderen en verbeteren van hun onderwijspraktijk, mag ik weer meedoen aan een omslagtraject naar Natuurlijk Leren. Het voelt als een eer om in de voetsporen van de oude meesters te mogen treden. Tegelijkertijd voel ik de verantwoordelijkheid om het traject goed te onderbouwen met moderne leertheorieën en het door te ontwikkelen naar Natuurlijk Leren 2.0. We hebben ervaring genoeg in omslagtrajecten om te weten dat daarin altijd sprake is van ‘beginnersgeluk’: de eerste drie maanden na de verandering drijft iedereen nog op de energie van ‘samen de klus klaren’ en het plezier in het afschudden van het juk van ‘het oude’. Maar werken in een nieuwe schoolomgeving is echt niet simpel. Alles is anders: de didactiek, de organisatie, de samenwerking. Iedereen begint opnieuw en ervaart de typische beginnersmoeilijkheden.

Tien jaar geleden begeleidden we teams wel na hun start door coaching on the job, maar waren we wars van rapportage en documentatie. Daardoor was de borging van de trajecten vaak maar wat mager en niet voldoende voor de verantwoording.
Bovendien verlieten we ons op ’theorietjes’ die niet echt onderbouwd waren, over hersenwerking en het langetermijngeheugen, bijvoorbeeld. Dat is niet meer nodig. Er is zoveel ontwikkeling in de motivatietheorie en leertheorie dat we met gemak kunnen onderbouwen dat we kinderen zelf keuzes willen laten maken, dat we willen uitgaan van hun eigen betrokkenheid en interesse en dat de leraar daarin vooral van zeer groot belang is bij het voorbereiden van de leeromgeving en voor de persoonlijke begeleiding van de leerling bij het ontwikkelproces. Bovendien zijn de mogelijkheden om leerlingen te volgen enorm toegenomen door digitale leerlingportfolio’s en volg-jezelf-systemen. Daarvan konden we in 2006 alleen nog maar dromen.

Samen met het team gaan we het proces aan. We ontwerpen de didactische aanpakken en werkwijzen, de pedagogische uitgangspunten en de manier waarop we de leer- en ontwikkelprocessen willen vormgeven. Er worden ruimtes ingericht, workshops vormgegeven en onderzoeken bedacht. Samen met de kinderen gaan zij vanaf augustus verder op hun al lang ingezette vernieuwingspad. Ik ben echt zo’n bofkont dat ik hieraan met mijn ontwerpkwaliteit en creativiteit mag bijdragen!