Nu we gedwongen worden om onze bezigheden van ‘in real life’ te veranderen naar online verbindingen, heb ik me natuurlijk ook afgevraagd of dat kan, online leren in een PLG. Mijn eerste reactie? ‘Ben je betoeterd, samenwerken in een PLG is een proces waarbij je elkaars fysieke en volledige mentale aanwezigheid keihard nodig hebt!’ Maar ja, dat kan dus niet. Kan een Jitsi of Zoom meeting dan toch een uitkomst zijn voor al bestaande PLG’s? Misschien toch.
In het algemeen lukt online samenwerken in een leergemeenschap het beste met de volgende 10 uitgangspunten in het achterhoofd[1]:
- Het is helder wie de leiding neemt
Wijs iemand aan die de gespreksleiding op zich neemt en in de gaten houdt of iedereen aan bod komt. Neem in het gesprek zelf initiatief als jij vindt dat je een bepaald klusje het beste op je kan nemen. Schrijf het meteen op in je eigen agenda of in de gezamenlijke TTD-lijst. - Je hebt hetzelfde gedeelde doel
Zorg ervoor dat je voorafgaand aan en aan het begin van het gesprek helder hebt wat je van plan bent met elkaar: wat wil je afkrijgen, wat moet er geregeld zijn aan het einde van dit gesprek? De gespreksleider zorgt ervoor dat iedereen de eigen verwachtingen kort verwoordt. - De bijeenkomst is gestructureerd en helder ingericht
De gespreksleider verzamelt de verwachtingen en plaatst die in de gezamenlijke agenda. Zo wordt meteen helder wat er in het gesprek wel of niet kan gebeuren. Goede ideeën die vandaag niet kunnen worden besproken, krijgen een plek in de gezamenlijke agenda van het volgende gesprek. - Je hebt een gezamenlijke focus op het leren van de leerling
Wat je ook doet: het is een werkoverleg dat bedoeld is om het leren van de leerlingen mogelijk te maken. De vraag is dus steeds: draagt wat we voorstellen bij aan de ontwikkelprocessen van de (afzonderlijke) leerlingen? - De dialoog is reflectief
Ook al is het een vreemde tijd, je hoeft elkaar niet te sparen: wees positief-kritisch op de inbreng van anderen. Dat betekent ook dat je altijd een alternatief biedt als je het idee van een ander niet zo ziet zitten. Doe iets met de feedback die je krijgt. De gespreksleider helpt waar mogelijk om de reflectie te verdiepen en de feedback scherper te formuleren - Iedereen doet actief mee
Tijdens het gesprek moet je erbij kunnen zijn met je hoofd en je lijf. Dat betekent dat je zoveel mogelijk probeert om stoorzenders naar de achtergrond te verdringen. Lukt dat niet, wees daar dan eerlijk over en haak af. Zo creëer je geen valse verwachtingen. De gespreksleider checkt aan het begin van het gesprek of iedereen er gedurende de hele geplande tijd bij kan zijn. - Je eigen ervaring, voorkennis en motivatie doen ertoe
Vertel over je eerdere ervaringen en praktijkvoorbeelden. Vertel ook over wat voor jou belangrijk is. Jouw praktijkkennis is van groot belang en waardevol voor anderen. - Je bouwt aan vertrouwen
Stel je kwetsbaar op. Vertel waar je zorgen over hebt of waar je tegenop ziet, maar ook over wat je leuk lijkt en waar je zin in hebt. Laat anderen merken dat je ze vertrouwt als zij werk van jou uit handen nemen. - Er is tijd en er zijn faciliteiten
Na de eerste weken online onderwijs is duidelijk geworden wat de beste momenten zijn voor overleg en op welke manier dat het beste kan. Geef het aan als er op het gebied van facilitering meer nodig is. - Er is steun ‘van buiten’
Bestuur, leidinggevenden en begeleiders ‘van buiten’ zijn er voor je om je te ondersteunen, ook in deze tijd. Maak er gebruik van, maar vooral: weet je gesteund. Dankzij jou is er toch nog onderwijs mogelijk aan jullie kinderen.
[1] Gebaseerd op: Prenger, R., Poortman, C. L., & Handelzalts, A. (2017). Factors influencing teachers’ professional development in networked professional learning communities. Teaching and teacher education, 68, 77-90.
Comments (0)